Deze Internet column verschijnt elke zaterdag in de bijlage Ter Zake van De Morgen
Over zoekstrategieën worden aan hoge scholen en universiteiten ingewikkelde cursussen gegeven en verschijnen dikke boeken. Zoeken is een vak apart, ook letterlijk. Als u vaak op Internet zit, hebt u over dit onderwerp toch enige basiskennis nodig. Anders wordt het heel moeilijk om op het exploderende Net ook maar iets terug te vinden. Dan rest niets anders dan doelloos klikken en surfen zonder zicht op de horizon.
Internet staat niet alleen bol van de informatie, maar ook van de zoekmethodes. De belangrijkste zoekmethodes worden in alle goede Internet-boeken aangehaald. Op deze plaats concentreren we ons op het World Wide Web, het snelstgroeiende onderdeel van Internet. Het Web is ook het onderdeel met de meeste zoekmachines.
Data TestLab voerde onlangs een test van vijftien Web-zoekmachines uit voor het Belgische weekblad Data News en het Nederlandse maandblad Computer!Totaal. Uit dat onderzoek blijkt overduidelijk dat de kwaliteit van de Web-zoekmachines enorm verschilt. De ideale zoekmachine blijkt trouwens niet bestaan. Digital's Alta Vista kwam als beste uit de test, gevolgd door Lycos. Uit deze test blijkt ook dat zoekmachines die u toelaten met booleaanse logica te werken de beste resultaten geven. Zogenaamd "natural language searching", waarbij u uw zoekonderwerp beschrijft in een gewone zin, geven slechte resultaten.
Voor u aan een zoektocht begint, dient u eerst precies te bepalen wat u zoekt. Dat alleen al is niet zo eenvoudig. Eerst moet u de zoekvraag formuleren en bepalen welke concepten van belang zijn in het kader van de zoekvraag. Stel, u bent op zoek naar informatie over de economische gevolgen van zure neerslag. Deze zoekvraag bevat twee concepten: "economie" en "zure neerslag". Eerst bepaalt u het meest specifieke concept van de zoekvraag (in dit geval "zure neerslag"). Vervolgens gaat u na welke zoektermen dit concept het beste omschrijven. Hiervoor gebruikt u woordenboeken, thesauri, encyclopedieën.
Hou er rekening mee dat de meeste informatie op Internet Engelstalig is. U zult dus ook de Engelse equivalenten van uw zoektermen moeten zoeken. Hiervoor zult u nog steeds papieren bronnen moeten gebruiken (bijvoorbeeld een goed Nederlands/Engels woordenboek).
Hierna bepaalt u het volgende, meest specifieke concept van de zoekvraag (in ons geval "economie" of "economisch") en gaat u na welke zoektermen dit concept het beste omschrijven. Beide concepten (het kunnen er ook meer zijn bij een ingewikkelde zoekvraag) combineert u met de Booleaanse AND ("en") operator.
Concreet ziet dit proces voor onze zoekvraag ("Wat zijn de economische gevolgen van zure neerslag") er aldus uit:
- Synoniemen en alternatieven voor zure neerslag zijn "verzuring" en "zure regen".
- Combineer deze alternatieven met de Booleaanse operator OR ("of") en plaats de zoekterm tussen haakjes: "(zure neerslag OR verzuring OR zure regen)" (de aanhalingstekens telkens weglaten).
- De zoektermen van het tweede belangrijke concept van onze zoekvraag, namelijk "economie" en "economisch" en hun eventuele varianten vangt u met een joker (meestal een sterretje): "economi*".
- Combineer beide concepten met AND: "(zure neerslag OR verzuring OR zure regen) AND economi*".
- Vervolgens dienen we de zoekvraag om te zetten naar het Engels. Daarvoor gebruiken we een goed vertaalwoordenboek. We krijgen dan de volgende zoekvraag: "acid rain AND econom*". Het is "econom*" en niet "economi" omdat we op die manier zowel "economy" als "economical" meepakken in onze zoekopdracht. Volgende week gaan we in onze laatste bijdrage over zoeken op het Web dieper in op booleaans zoeken.