homee-mail
 
 
Table of Contents / Inhoudstafel van deze site
 
PRIVACY PLEDGE
We will not sell or disclose any information about you.
 

 

 
Bijgewerkt op Thursday 11 April 2002 /
info@datatestlab.com

© Copyright 1997-2002 by
DTL bvba,
Oud-Turnhout, Belgium
Data TestLab® is a registered trademark of DTL bvba,
Oud-Turnhout, Belgium

e-mail

Click here to report alleged copyright infringment in this domain

DTL Data TestLab
 

 

Geschiedenis op het Internet

Levende Geschiedenis

door Jozef Schildermans

(verschenen in Tijdingen uit Leuven nr. 124)

(geschreven april 2001)

“Levende Geschiedenis” (mét hoofdletters) is niet voor iedereen een contradictio in terminis. Voor duizenden hobbyisten overal ter wereld is “Living History” (het fenomeen komt aangewaaid uit de Angelsaksische wereld) een manier van leven. In hun vrije tijd apen ze een wel afgebakend stukje van de geschiedenis na. De serieuzere groepen gaan heel ver in hun inleving: alle details moeten kloppen, van schoeisel tot taalgebruik, van hoofddeksel tot de maaltijden die tijdens de bijeenkomsten worden genuttigd.

Opmerking: de links staan onderaan het artikel

Het internet wemelt van de Living History pagina’s. Sommige groepen bestaan duidelijk uit volwassenen die het krijgertje spelen uit hun jeugd nooit hebben verleerd. Bij andere groepen gaat het er ernstiger aan toe: ze proberen een bepaald tijdperk zo goed en zo kwaad als het kan te reconstrueren.
De Liebaart is een voorbeeld van een ernstige groep. Begeesterd door de Assebroekse ingenieur elektromechanica Joris de Sutter omschrijft De Liebaart zichzelf als “een belangenvereniging met interesse in de middeleeuwen die het leven in Vlaanderen rond het jaar 1302 reconstrueert”. De groep maakt naar eigen zeggen “een hoop lol”, maar gaat tegelijk op zoek “naar oplossingen van tal van kleine, dagdagelijkse problemen die onze voorouders bezighielden”. Als lid moet je een rol als laat dertiende-eeuws stadsburger willen uitbeelden. “Een ridder van lage adel is nog net aanvaardbaar,” zo lezen we op de website. “Hogere edellieden horen er bij ons niet bij, omdat we vinden dat je hier geen realistische impressie kan van neerzetten zonder ook de gehele huishouding die daarbij komt kijken te reconstrueren.”
Aspirantleden werken in de eerste zes maanden aan een basisset burgerkledij. De club geeft je alle informatie en patronen, maar je moet je wollen rock, hosen en lederen, handgenaaide schoenen zélf ineenknutselen. Wil je een nieuw kledingstuk of gebruiksvoorwerp aanbrengen, dan moet het bestaan daarvan worden bevestigd in twee onafhankelijke bronnen. Immers, de leden proberen “op een wetenschappelijke wijze … de levensomstandigheden van de middeleeuwen (te) reconstrueren”.
Op de uitstekende, tweetalige website wordt de situatie in Vlaanderen anno 1302 uit de doeken gedaan. Veel aandacht gaat natuurlijk naar de Guldensporenslag, met een op schoolse geschiedenisboeken gebaseerde chronologische tekst. Ook komen aspecten aan bod zoals de inspiratie en het waarheidsgehalte in Conscience’s boek, de kledij in 1302, de handel en commercie en middeleeuws koken. De herkomst van de vele eigentijdse illustraties wordt geïdentificeerd in de “image tag”, die in de meeste browsers automatisch wordt getoond als je je cursor eventjes op de afbeelding laat rusten. De uitgebreide bibliografie bevat standaardwerken zoals dat van Prof. Jan Frans Verbruggen over de oorlogsvoering in West-Europa of het boek van dezelfde auteur over de Slag. Foto’s van de vereniging in actie vervolledigen deze leuke site.

Living History

Het fenomeen van de geschiedenisreconstructie komt zoals gezegd aangewaaid uit de Angelsaksische wereld. Daar zijn talloze groepen actief in zowat alle denkbare historische periodes. Voor hen bestaat er de overzichtssite Living History. Voor elke historische periode vind je daar een discussieforum, websites, artikels, bijeenkomsten en achtergrondartikels. De verscheidenheid aan groepen en de periodes die ze “herbeleven” is ongelooflijk. Het krijgertje spelen is meestal niet ver af. Zo blijkt er een hele subcultuur te bestaan van groepen die aspecten van de Korea- en Vietnamoorlogen herbeleven (uiteraard vanuit het standpunt van het Westen). Er is zelfs een zogenaamde webring voor (een schakel van websites over hetzelfde thema). En – ongelooflijke maar waar – die groepen zijn niet alleen actief in Engeland en de Verenigde Staten maar ook bijvoorbeeld in Oekraïne. Company A, 1st Battalion, 6th Infantry Regiment, 198th Infantry Brigade, Americal Devision (Reeanctors) beklaagt er zich op haar tweetalig Engels Russische website overigens over dat ze heel veel moeite heeft om correcte uitrustingen voor haar leden te vinden “omdat we heel ver zitten van zowel Vietnam als de Verenigde Staten”. De groep omschrijft zichzelf als “hardcore reeanctors” die “historisch correct” bezig zijn.

“Get a life”

William Shatner, Captain Kirk in de eerste Start Trek televisieserie, maande zijn fans in 1986 op Saturday Night Live aan to “get a life”, om zich met andere woorden niet zo aan te stellen. Er bestond toen en bestaat nog een hele subcultuur van Star Trek “conventions” (bijeenkomsten), verkleedpartijen en uitbeelders. Sommige fans nemen Star Trek zo serieus dat ze bijvoorbeeld vloeiend Klingons spreken, een niet-bestaande taal van een niet-bestaand volk uit het volledig verzonnen Star Trek universum. Shatner’s grap werd hem niet door alle fans in dank afgenomen. De acteur maakte een en ander goed door in 1999 in zijn boek Get A Life! op zoek te gaan de mens achter de Trekkie. Waarom verkleden tienduizenden mensen zich als fictieve karakters en herbeleven ze fictieve gebeurtenissen, zo vraagt hij zich af. Shatner interviewde – meestal incognito, want met het gezicht verborgen achter een of ander rubberen masker, iets wat op een Star Trek bijeenkomst eerder de rigeur is – tientallen fans om een antwoord op die vraag te vinden. Het wellicht voor de handliggende antwoord luidt dat Trekkies “om een of andere reden vinden dat niemand hen opmerkt”. Op een conventie “krijgen ze de aandacht waar ze naar verlangen maar die ze niet in hun gewone leven krijgen”. Trekkie zijn is lid worden van een grote, weliswaar kunstmatige familie.
De vele Living History groepen hebben in elk geval op Trekkies voor dat ze tenminste geen fictie proberen te herbeleven (hoewel niet alle groepen het even nauw nemen met de historische accuraatheid). Moet je hen ook toeroepen to “get a life”? Natuurlijk niet. Dit is “good, harmless fun” zoals de Engelsen plegen te zeggen. De serieuzere groepen kunnen ook de professionele historicus iets bijbrengen. Zo zag ik op de BBC ooit een zeer onderhoudende serie over de Romeinen in Groot-Brittannië (What did the Romans do for us? van Adam Hart-Davis) waar voor verschillende items een beroep werd gedaan op “reenactors”. Het is één ding om in een boek te lezen over ballistas, manuballistas of onagers, het is heel iets anders om ze in werking te zien, met veel liefde en kunde gemaakt door een groep herbelevers. Tijdens de serie werd zelfs een herhalende ballista getoond die elf pijlen per minuut kon afvuren, een voorloper van de mitrailleur die wel in de bronnen wordt vermeld, maar waarvan geen details bekend zijn. De reconstructie die werd getoond, bewees in elk geval dat een dergelijk wapen door de Romeinen kón worden gebouwd. In de serie kregen we nog andere spectaculaire reconstructies te zien, zoals die van een Romeinse pomp (waterwiel), een brandweermachine en een mogelijke versie van een Romeinse odometer (voor het meten van afstanden).
Soms kun je alleen maar iets goed begrijpen door het na te maken of na te apen. In dat opzicht is “Levende Geschiedenis” nog zo gek niet.

Jozef Schildermans

Suggesties? E-mail aan jozef@datatestlab.com

De Liebaart: home.tiscalinet.be/liebaart/

Living History: www.livinghistory.co.uk/

Korea/Vietnam Reenactor Webring: www.public.ua.net/~mlp/list.html

Company A, Oekraïnse Vietname reenactors: www.geocities.com/americal6198/

William Shatner: www.williamshatner.com/

Klingon Language Institute: www.kli.org/

What did the Romans do for us? www.bbc.co.uk/history/ancient/romans/tech_01.shtml