door Jozef Schildermans, journalist
Vrijdagnacht kon de Sirius vertrekken, nadat het actieschip van Greenpeace bijna een hele week aan de ketting lag door een bewarend beslag van de NV Cobelfret. Greenpeace moest wel een bankwaarborg van ongeveer 900.000 frank geven.
Volgende week wordt de behandeling ten grondevan de eis van Cobelfret voor de Antwerpse burgerlijke rechtbank ingeleid.
"Ook rechters kennen proceduretrucs", aldus Jan Heuvelmans in een recente bijdrage voor het PersArchief voor de Gerechtelijke Informatie in Antwerpen. "Guust Kiebooms, voorzitter van de Antwerpse rechtbank in Eerste Aanleg, kent ook zijn klassiekers wanneer het proceduretrucs aankomt," schrijft Heuvelmans. "In plaats van beschikking af te geven over het derdenverzet dat Greenpeace zondag aantekende tegen het verbod om binnen een straal van één kilometer van een sojaschuit te komen, heeft de magistraat zich onontvankelijk verklaard op basis van een artikel uit het Gerechtelijk Wetboek." Heuvelmans vindt het vreemd dat Kiebooms meer dn 24 uur nodig had om tot dit besluit te komen. Het gevolg is dat Greenpeace twee dagen moet wachten om via de gewone procedure verzet aan te tekenen. Tegen dat de zaak nog eens voorkomt, bestaat de kans dat het Poolse vrachtschip Antwerpen al lang heeft verlaten.
De syndikaal afgevaardigden van ACOD havenpersoneel vraagt in een recente persmededeling dat rechters in de toekomst rekening houden met de praktische gevolgen van een vonnis. Het havenpersoneel kan zijn werk niet naar behoren vervullen, omdat het vonnis van Kiebooms dokwerkers die "sympathisant" zijn van Greenpeace verbiedt om zich in een straal van één kilometer rond het schip Stanislaw Konczynski te bevinden.
Voorzitter Kiebooms wees het derdenverzet tegen het sympathisantenverbod in de zaak Greenpeace vs bonenschip dinsdagvoormiddag af. Het verzet was niet ontvankelijk om er geen toelating was om te mogen dagvaarden op zondag. Die toelating verkreeg Greenpeace op zondagochtend om 9 uur alleen mondeling. Maar de advocaten van Cargill argumenteerden met succes dat er zondag niet mag worden gedagvaard, omdat het geen maritieme of mariene aangelegenheid betreft.
De advocaten van Greenpeace argumenteerden ondermeer dat Cargill ruim vooraf wist dat Greenpeace actie zou voeren tegen het sojaschip. Cargill gebruikte dan ook ten onrechte de procedure van het eenzijdig verzoekschrift. Bij een dergelijke procedure wordt de tegenpartij niet gedagvaard en dus ook niet gehoord.
Kortgeding bij eenzijdig verzoekschrift komt steeds meer voor in sociale en maatschappellijke conflicten. De kritiek op dit systeem neemt toe. Het laat immers toe om acties eenzijdig te verbieden. Tegen dat de zaak ten gronde wordt behandeld, is het voorwerp van het protest dikwijls al voorbij, zodat eventuele acties dan nog weinig nut hebben.
Greenpeace is het ook niet eens met de algemene termen van het arrest. Nergens wordt precies omschreven wat "sympathisanten van de sirius" zouden zijn. Toen het Greenpeace-schip Solo in 1993 de zoutloskade van Solvay in Lillo bezette, gold er eveneens een rechterlijk verbod met dwangsom. Een rechter oordeelde toen in eerste aanleg dat een aanwezige journalist het dwangbevel overtrad. Greenpeace werd hiervoor veroordeeld tot het betalen van een dwangsom van honderdduizend frank per vastgestelde aanwezigheid per dag. Die zaak handelt momenteel in beroep.
Mogelijk komt er morgen een uitspraak in het derdenverzet.
Het actieschip Sirius ligt sinds 13 november aan de ketting wegens scheepsbeslag in opdracht van de NV Cobelfret. Die beweert schade te hebben geleden door de actie van de Sirius vorige zondag 10 november in Gent. Ook toen ging het om genetisch gemanipuleerde sojabonen. Cobelfret eist 597.000 frank schadevergoeding van Greenpeace.
Volgens een recente richtlijn moet elke advocaat vooraf contact opnemen met een door de Stafhouder aangeduide persverantwoordelijk als hij contact wil hebben met de pers. In de praktijk is het voor advocaten moeilijk om nog verklaringen af te leggen in zaken die, zoals de Greenpeace vs bonenschip zaak, zeer snel evolueren. Voor journalisten is het daarom moeilijk om nog informatie los te krijgen over snel evoluerende rechtszaken. Wij vingen geruchten op over nog bijkomende gerechtelijke stappen tegen Greenpeace door allerlei bedrijven die betrokken zijn bij de invoer van genetisch gemanipuleerde sojabonen. Maar daarover konden we vooralsnog geen bevestiging krijgen.
Bijgewerkt op 21/09/01 / jozef@datatestlab.com / © Copyright 1995-96 by DTL bvba, Oud-Turnhout, Belgium