Tegenwoordig kunt u geen pc meer kopen of er zitten
luidsprekers bij. Helaas zijn die niet altijd even goed. Voor
mensen die hun luidsprekers willen vervangen of voor mensen die
nog geen multimedia-systeem hebben en er een willen aanschaffen
zijn er hópen computerluidsprekers te koop. Data TestLab
onderzocht in totaal 26 stuks en u kunt lezen welke luidsprekers
u waar geven voor uw geld en welke niet.
Aan luidsprekers voor gebruik bij een computer worden uiteraard
heel andere eisen gesteld dan als u luidsprekers gaat kopen voor
bij uw hifi-installatie. Als de computerluidsprekers naast uw pc
of scherm opgesteld worden, dienen ze afgeschermd te zijn voor
elektromagnetische straling. Luidsprekers bevatten immers
magneten en die kunnen uw beeld behoorlijk om zeep helpen. Wij
zijn in deze test geen luidsprekers tegengekomen die niét
afgeschermd waren, dus wat dat betreft hoeft u zich geen zorgen
te maken. We vroegen ons wel af, of het eventueel zin heeft
omwille van de geluidskwaliteit geen multimedia-speakers te kopen
maar wel een paar goedkope gewone huiskamer-luidsprekerkasten
samen met een eveneens goedkope stereoversterker. Dus hebben we
een paar erg goedkope kasten op de kop getikt en die mee in onze
test opgenomen. Dat maakt dus 25 stuks. Het 26ste paar is de
inmiddels niet meer verkrijgbare Creative Labs SBS300, in feite
van Yamaha. Dat luidsprekerpaar hebben we vergeleken met zijn
opvolger, de SBS380 (niet meer van Yamaha). Waarom leest u
verderop.
Vermogen
Tegenwoordig wordt u bijna doodgegooid met ongelooflijk krachtige
vermogens voor multimedia-speakers, maar ook steeds meer bij
midi- en mini-stereoketens. Meerdere honderden of zelfs duizend
Watt P.M.P.O., schreeuwt de reclame dan. Laat u zich vooral niet
in het ootje nemen. In verband met het vermogen waarmee een
installatie geluid kan weergeven, kunt u drie vermogenswaarden
voor ogen krijgen. Er is het continuvermogen (RMS of Root Mean
Square), er is het piekvermogen (ook wel muziekvermogen genoemd)
en er is tegenwoordig ook het P.M.P.O. (Peak Music Power Output).
Het continuvermogen geeft weer met welk maximaal vermogen de
installatie gemiddeld kan weergeven per kanaal als dat continu
gebeurt. Het piekvermogen is het maximaal vermogen dat de
installatie zéér kortstondig en met een minimum aan vervorming
nog per kanaal kan weergeven. Het P.M.P.O. beschouwen wij als
puur marketing gimmick (lees: boerenbedrog). Dat is namelijk het
maximum piekvermogen dat de installatie kan weergeven en wel alle
kanalen samengeteld gedurende een minimumtijdspanne en ongeacht
de vervorming. U kunt dit met andere woorden in de praktijk nooit
bereiken. Als u het toch probeert, loopt u de kans uw versterker
te doen doorbranden. Maar het geeft natuurlijk wel leuke getallen
in de reclame. Wij hebben al systemen gezien met 1000W P.M.P.O.
die iets van 20W continuvermogen per kanaal konden weergeven. Dat
geeft u een idee om wat voor onzin het gaat.
De test
We hebben alle luidsprekers aangesloten op een draagbare
CD-speler van Technics om te kijken hoe goed de weergave van
muziek was. Omdat we ons realiseren, dat dat niet de hoofdtaak
van zulke luidsprekers is (het is immers best mogelijk dat er
zelden of nooit muziek afgespeeld wordt via uw pc), hebben we
voor het eindoordeel de kwaliteit van muziekweergave maar voor de
helft laten doorwegen. Niettemin vonden we het wel een
interessante test om te doen. We probeerden zowel klassieke als
moderne muziek. De inleiding van "Also sprach
Zarathustra" van Richard Strauss doet heel wat luidsprekers
natuurlijk meteen in het water vallen. Niettemin geeft dit stukje
muziek wel meteen uitsluitsel over de kwaliteiten van de diverse
luidsprekers inzake helderheid van het geluid, basweergave en
dynamiek. "Amarok" van Mike Oldfield bevat minder
bassen, maar wel een behoorlijke portie elektrische gitaar en een
zeer scherpe stereoscheiding. Hiermee beoordeelden we de algemene
helderheid van de weergave en het stereobeeld. Tenslotte
probeerden we "The Rhythm of the Heat" van Peter
Gabriel. Dit stuk bevat zang en zeer zware bassen (veel basgitaar
en basdrums). Alleen luidsprekers met voldoende grote conussen of
satellieten met hulp van een subwoofer slagen erin dit behoorlijk
weer te geven.
Luidsprekers in combinatie met een pc worden natuurlijk het meest
gebruikt om allerlei geluidseffecten ten gehore te brengen.
Muziek zoals voorheen beschreven geeft het beste algemene beeld
van een luidspreker, maar het is goed mogelijk dat bepaalde
luidsprekers slecht scoren voor muziek maar toch voldoen voor een
aantal multimedia-toepassingen. Omdat het natuurlijk onmogelijk
te voorspellen is welke geluiden multimedia-applicaties allemaal
loslaten op uw luidsprekers, hebben we ons beperkt tot het soort
geluidseffecten dat bij spelletjes te horen is. Dat loopt immers
nogal uiteen en zou dus een goed gemiddelde aan effecten kunnen
vormen. Een multimedia-systeem dat videofilmpjes of
geluidsfragmenten weergeeft, produceert immers geluid dat onder
"muziek" valt en dan komen we bij onze eerste test
terecht. Voor de geluidseffecten hebben we Quake (het nieuwste
spel van DOOM-fabrikant Id Software) in demo-stand laten draaien
en beoordeeld hoe goed de diverse effecten weergegeven werden.
Basweergave, stereoscheiding, helderheid en detaillering van het
ten gehore gebrachte geluid spelen hier allemaal een rol.
We hebben even overwogen om ook wat meer technische testen uit te
voeren met behulp van allerlei testsignalen en
spectrumanalyse-toestellen, maar dat uiteindelijk toch niet
gedaan. We praten tenslotte niet over hifi-speakers. En u als
lezer zult meer geïnteresseerd zijn in wat goed klinkt en wat
niet.
Omdat we ons realiseren dat niet iedereen eenzelfde bedrag over
heeft voor de luidsprekers aan zijn of haar pc, hebben we de
testspeakers onderverdeeld in drie categorieën. U raadt het al:
low-end, mid-range en high-end. Voor low-end namen we
luidsprekersystemen die minder dan 100 gulden kosten, voor
mid-range moeten ze minder dan 200 gulden kosten en alles
daarboven is high-end.
LOW-END
De meeste low-end luidsprekersystemen onder de vijftig gulden
zijn vrij klein, dus veel bas kunnen we dan niet verwachten.
Tussen de vijftig en de honderd gulden zijn de kasten meestal
iets groter en geven dus ook meer bas. Het stereobeeld blijkt bij
alle speakers goed tot zeer goed te zijn, op voorwaarde dat u met
de beide luidsprekers en uzelf een ongeveer gelijkzijdige
driehoek vormt. Bij luidsprekers die aan weerszijden van het
scherm staan opgesteld is dat natuurlijk niet zo moeilijk te
bereiken.
Advance SP-690
Leverancier: Vobis, tel. +31 347 36 79 00 (in België: +32 3 870
85 20)
Prijs: f 41,70 (775 BEF)
Testresultaat: 23%
Prijs/kwaliteit: 62%
De volume- en toonregelaars veroorzaken een scherp krakend geluid
als ze bediend worden. Zoiets is totaal onaanvaardbaar. De
weergave blijkt soms gestoord te zijn en dan helpt het aanduwen
van de stroomkabel. Zwaardere bassen worden sterk vervormd, maar
de middentonen klinken prima - vooral bij de passages met de
elektrische gitaar.
Advance Active 120
Leverancier: Vobis, tel. +31 347 36 79 00 (in België: +32 3 870
85 20)
Prijs: f 67,25 (1.245 BEF)
Testresultaat: 25%
Prijs/kwaliteit: 43%
120W per kanaal, zegt de doos. Weer eens P.M.P.O. en u weet wat
we daarvan vinden. Als u het volume hoort, gelooft u er in elk
geval niets van. Veel bas komt er niet uit en wàt eruit komt, is
direct vervormd. De middentonen kunnen er wel mee door. Prima
stereobeeld en helder geluid, maar het klinkt behoorlijk
blikkerig. Als u de basregelaar op 65% en de hoge tonen op 50%
zet, krijgt u een net aanvaardbare klank. Voor spelletjes
presteren deze speakers totaal ónindrukwekkend.
Advance YX-800
Leverancier: Vobis, tel. +31 347 36 79 00 (in België: +32 3 870
85 20)
Prijs: f 84,25 (1.560 BEF)
Testresultaat: 38%
Prijs/kwaliteit: 51%
Ook hier wordt weer geschermd met een P.M.P.O.-vermogen van 180W,
terwijl in de praktijk ongeveer 16W per kanaal gehaald wordt. Het
volume is dus veel te laag en de basweergave zonder meer
onvoldoende. Bovendien hoort u duidelijk vervorming. De algemene
indruk is alsof de luidsprekers in een koekblik gezet werden en
van daaruit moeten spelen. Als de basregelaar op 75% staat,
klinken de bassen van Peter Gabriel nog net aanvaardbaar. Op die
stand leveren spelletjes trouwens een prima geluid op. De kasten
hebben een vrij sterke inclinatie, wat ze eerder geschikt maakt
voor wat lagere computertafels.
Creative Labs CS46
Leverancier: Creative Labs België, tel. +32 3 281 35 70
Prijs: f 27,50 (510 BEF)
Testresultaat: 10%
Prijs/kwaliteit: 42%
Passief systeem (zonder ingebouwde versterker) en dus krijgt u er
niet veel volume uit. De basweergave is ongeveer onbestaande en
bij het wat opkrikken van het volume van het weergave-apparaat
komt er behoorlijk wat vervorming uit. De middentonen zijn
redelijk aanvaardbaar, maar dan heb je het ook wel gehad. U kunt
beter wat meer geld uitgeven voor een betere klank.
Jazz-Hibster J-888AV
Leverancier: Sagitta-Cloetens N.V. België, tel. +32 15 20 85 20
Prijs: f 88 (1.625 BEF)
Testresultaat: 45%
Prijs/kwaliteit: 59%
De Amerikanen kunnen het tóch, als ze willen. Hier komt een
voldoende krachtig geluid uit en het lage paukengeroffel in
"Also sprach Zarathustra" is hoorbaar, al klinkt het
allemaal wat metalig. Heel heldere klank en indrukwekkend genoeg
voor spelletjes. De bedieningsknoppen zitten bovenaan op de
rechterkast. De linkerkast wordt aangesloten door gesoldeerde
kabeluiteinden in houders te klemmen, net zoals bij de grote
jongens. Vanwege de kleine afmetingen is een en ander echter niet
zo makkelijk voor elkaar te krijgen en zeker niet als je dikke
vingers hebt. Er zit een hoofdtelefoon- en (ongewoon) een
microfoonaansluiting op.
Primax Soundstorm 60W
Leverancier: Primax, tel. +31 30 240 99 00
Prijs: f 55 (995 BEF)
Testresultaat: 14%
Prijs/kwaliteit: 29%
Goedkope, bijna doorzichtige plastic dient als behuizing voor de
Primax Soundstorm 60W. De pauken in "Also sprach
Zarathustra" klinken alsof iemand op kookketels zit te
kloppen. "Amarok" wordt met een blikkerig geluid
weergeven. Geluidseffekten zijn schril en missen diepte.
Primax Soundstorm 120W
Leverancier: Primax, tel. +31 30 240 99 00
Prijs: f 71 (1.395 BEF)
Testresultaat: 43%
Prijs/kwaliteit: 69%
Net als Jazz-Hibster gebruikt ook Primax een klemsysteem voor de
aansluiting van de linkerkast. Hier heb je tenminste voldoende
vermogen, een helder geluid en een prima stereobeeld. De
grondtoon van "Also sprach Zarathustra" blijft hoorbaar
tijdens de fanfare, wat al uitzonderlijk genoemd mag worden in
deze klasse. De bassen in dit muziekstuk zijn aanwezig, doch niet
denderend. Eigenaardig genoeg zijn de bassen bij het stuk van
Peter Gabriel weer wél vrij aanvaardbaar. De klank is op het
randje af vervormd, maar gaat soms over dat randje heen. Een en
ander klinkt nogal metalig.
Sony SRS-PC20
Leverancier: Sony Belgium, tel. +32 2 724 17 11
Prijs: f 60 (1.125 BEF)
Testresultaat: 18%
Prijs/kwaliteit: 35%
Dit zijn actieve luidsprekers. Ze kunnen werken op twee
batterijtjes of met een adapter, maar helaas wordt geen van beide
meegeleverd. Nadat we er een adapter opgesnord hadden, bleek het
geluid helder en zonder storingen te zijn. Uiteraard geen
basweergave, maar dat wisten we gezien de wel erg kleine kastjes
op voorhand.
Reveal RS380
Leverancier: Actebis N.V. België, tel. +32 2 255 09 55
Prijs: f 64,50 (1.191 BEF)
Testresultaat: 38%
Prijs/kwaliteit: 67%
De meeste multimedia-speakers worden via een adapter gevoed, maar
deze Reveal RS380 wordt rechtstreeks op het lichtnet aangesloten.
In de stekker zit een zekering. Die stekker is overigens een
Amerikaans model met een Nederlands voorzetstuk (randaarde). Voor
België zit er wel een gaatje in het voorzetstuk (pinaarde), maar
er zit niets van metaal en dus is er eigenlijk helemaal geen
aarding mogelijk.
De grondtoon in "Also sprach Zarathustra" is slechts
heel vaag waarneembaar. Onze algemene indruk is er een van een
metalig en nogal dof geluid. Het klinkt eigenlijk alsof de kasten
in een zak zitten te spelen. Het doffe kunt u wat bijwerken met
behulp van de toonregelaar en dan is dit systeem best bruikbaar
voor spelletjes.
Tornado G-650 (180W)
Leverancier: Vobis, tel. +31 347 36 79 00 (in België: +32 3 870
85 20)
Prijs: f 84,25 (1.560 BEF)
Testresultaat: 53%
Prijs/kwaliteit: 72%
Dé revelatie van de low-end kasten is zonder meer dit systeem.
Qua formaat zijn de kasten de grootste tot dusver in deze klasse.
Richard Strauss' grondtoon is duidelijk hoorbaar en de klank is
kristalhelder met vrij aardige bassen. Er is een loudness-knop
die bassen (maar geen hoge of middentonen) toevoegt, maar dat
geeft wel vervorming. Helaas kun je aan de knop niet zien of hij
aan of uit staat. De elektrische gitaar in "Amarok"
knalt er zowat doorheen. Behoorlijk indrukwekkend geluid voor
spelletjes, zeker als u dan juist wel de loudness-knop indrukt.
De kasten hebben een inclinatie om ze preciezer te kunnen
richten.
Trust Soundwave 40
Leverancier: Aashima Technology, tel. +31 78 654 32 00
Prijs: f 24,50 (455 BEF)
Testresultaat: 21%
Prijs/kwaliteit: 99%
Met los bijgeleverde metalen staandertjes zet u deze speakertjes
iets hoger, wat het stereo-effect en de gerichtheid van het
geluid zeer ten goede komt. U hoort een erg helder geluid, maar
geen bassen. Deze Trust Soundwave 40 (die 40W is P.M.P.O., het
eigenlijke muziekvermogen is 15W) laat geen duidelijke
vervormingen horen en geeft voor spelletjes een kristalhelder
geluid met duidelijk stereobeeld. Quake, DOOM en consoorten
klinken hier echter niet indrukwekkend genoeg vanwege het gemis
aan bassen. Vanwege de ongelooflijk lage prijs zijn deze kastjes
de topper inzake prijs/kwaliteit-verhouding.
Trust Soundwave 240
Leverancier: Aashima Technology, tel. +31 78 654 32 00
Prijs: f 67,25 (1.245 BEF)
Testresultaat: 40%
Prijs/kwaliteit: 68%
Zijn kleine broertje deed het voor een systeem dat nog geen
geeltje kost vrij leuk, dus verwachtten we ook hier niet
onaardige resultaten. Hoewel het geluid vrij blikkerig klinkt,
kan het systeem toch vrij "ronde" lage tonen
produceren. Helaas geen krachtige stem, maar een en ander is
niettemin vrij helder. Een van de weinige systemen met een
rechtstreekse 220V-aansluiting. De kasten hebben een inclinatie.
Typhoon Sound System 25W
Leverancier: Actebis N.V. België, tel. +32 2 255 09 55
Prijs: f 32 (595 BEF)
Testresultaat: 23%
Prijs/kwaliteit: 83%
Om een ietsje meer bassen te laten horen met kleine luidsprekers
zijn enige concessies gedaan. Helaas heeft dat tot gevolg dat het
geluid allesbehalve helder is en dat er duidelijke vervormingen
hoorbaar zijn. De elektrische gitaar in "Amarok" valt
wel mee, maar het stereobeeld is maar middelmatig. Bij zware
bassen (zoals het stuk van Peter Gabriel) treedt een zeer sterke
vervorming op. Voor spelletjes kunt u dit systeem gebruiken, maar
muziek zou ik er toch maar niet mee afspelen.
Typhoon Sound System 120W
Leverancier: Actebis N.V. België, tel. +32 2 255 09 55
Prijs: f 58 (1.075 BEF)
Testresultaat: 36%
Prijs/kwaliteit: 72%
Bij het inschakelen hoor je een duidelijke klik en onmiddellijk
daarna is er een vrij opvallend geruis. Niet goed als u overweegt
dat het volume slechts halfweg stond. Het bedienen van de
schakelaars veroorzaakt storing. De surround-knop versterkt
bassen, maar er is ook nog eens een "super
bass"-regelaar. Die surround veroorzaakt zware vervorming en
laat u dus best uitstaan. Met die "super bass" valt wel
iets te regelen: op 50% zetten geeft een prima resultaat. Het
systeem geeft een goed stereobeeld, zelfs als ze niet in een
gelijkzijdige driehoek met uzelf staan opgesteld. Het geluid is
niet erg helder, maar dof kunnen we het ook niet noemen. Geen
denderende bas, maar meer bijregelen via super bass of surround
geeft helaas onmiddellijk vervorming. Spelletjes klinken niet
bepaald indrukwekkend.
Yamada Multi-Media 150W
Leverancier: I.C.P. N.V. België, tel. +32 3 605 04 41
Prijs: f 99 (1.800 BEF)
Testresultaat: 33%
Prijs/kwaliteit: 38%
Dit zijn de enige hoornluidsprekers; alle andere hebben standaard
papieren conussen. De klank is erg hard, op het onaangename af.
Strijkers kunnen zelfs vals klinken. De kast trilt mee als er
nogal wat bassen weergegeven worden. De lage tonen zijn goed
waarneembaar, maar alleen de bovenharmonischen. U hoort dus
alleen de hoogste deelfrequenties van die lage tonen. Quasi
lagere middentonen in plaats van echte bassen dus. De midden- en
hoge tonen klinken helder en er is een uitstekend stereobeeld.
Ook dit systeem wordt rechtstreeks op het lichtnet aangesloten,
al is de kabel wel erg kort. De mini-jack die de rechterkast met
de linker verbindt zit vrij los en trek je er makkelijk uit. Als
u spelletjes speelt, worden de bassen altijd vervormd weergegeven
en trilt de kast mee.
MID-RANGE
Creative Labs SBS380
Leverancier: Creative Labs België, tel. +32 3 281 35 70
Prijs: f 135 (2.500 BEF)
Testresultaat: 23%
Prijs/kwaliteit: 19%
Eén van de computers bij Data TestLab heeft SBS300-speakers: de
voorganger van deze jongens en gemaakt door Yamaha. Die SBS300
leveren een helder, krachtig geluid. De basweergave is echter
niet denderend en vervormt als het speakerpaar veel bassen te
slikken krijgt. U begrijpt dus dat we dachten dat de SBS380 het
beter zouden doen. Dat bleek op een teleurstelling uit te lopen.
Het volume is eerder laag en de bastoon in het begin van
"Also sprach Zara thustra" is niet hoorbaar. Nu zit er
wel een 3D-knop op de kast en dat krikt het volume behoorlijk op,
maar het geeft ook aardig wat vervorming. Vooral de bassen zijn
sterk gestoord. In tegenstelling tot de SBS300 is het geluid van
de SBS380 helemaal niet helder en zijn hoge tonen niet erg
hoorbaar. De klank is wel warm, maar je krijgt de indruk alsof de
luidsprekers in een zak zitten. Creative Labs had zijn
luidsprekers beter verder bij Yamaha gehaald.
Jazz-Hibster J-707AV
Leverancier: Sagitta-Cloetens N.V. België, tel. +32 15 20 85 20
Prijs: f 169 (3.125 BEF)
Testresultaat: 83%
Prijs/kwaliteit: 56%
Kitscherige kast in namaakhout: gefineerd plastiek. Tieners
zullen er dol op zijn. Vrij groot om naast je monitor te zetten.
Het geluid is kristalhelder en vrij scherp. Een droge strakke bas
en een ietsje teveel aan middentonen. Indrukwekkend volume met
slechts 14W per kanaal (gelooft u 320W P.M.P.O.?). Ideaal voor
popmuziek, maar het is net te bonkerig voor klassiek. Spelletjes
klinken zonder meer indrukwekkend met deze kasten.
Jazz-Hibster J-818AV
Leverancier: Sagitta-Cloetens N.V. België, tel. +32 15 20 85 20
Prijs: f 182,50 (3.375 BEF)
Testresultaat: 78%
Prijs/kwaliteit: 49%
Apart gevormde zeshoekige kast. Een leuk geluid met iets teveel
aan middentonen. De stereoscheiding is niet denderend, maar dat
kan opgelost worden door de kasten ver genoeg van elkaar te
plaatsen. De bassen klinken niet slecht, maar met iets teveel
boventonen erdoorheen. De algemene klankindruk is iets te dof,
maar wel ideaal voor spelletjes als Quake met een harde, strakke
bas. Ook hier 14W per kanaal, maar deze keer wordt 240W P.M.P.O.
opgegeven. Van ons mogen ze die onzin ook wel weglaten.
Primax Soundstorm 240W
Leverancier: Primax, tel. +31 30 240 99 00
Prijs: f 115 (2.100 BEF)
Testresultaat: 45%
Prijs/kwaliteit: 45%
Precies dezelfde kasten als de Jazz-Hibster J-888AV maar wel een
stuk duurder. Het geluid klinkt ook vrijwel identiek. Helder maar
metalig en met af en toe redelijke bassen. Prima voor spelletjes.
Sony CSS-B100
Leverancier: Sony Belgium, tel. +32 2 724 17 11
Prijs: f 210 (3.875 BEF)
Testresultaat: 29%
Prijs/kwaliteit: 16% of meer als u de kast belangrijker vindt
Ondanks de prijs van meer dan 200 gulden hebben we deze speakers
toch bij de mid-range geplaatst omdat die hogere prijs samenhangt
met de nogal speciale kast waar de luidsprekers in zitten en niet
met de geluidskwaliteit.
Deze luidsprekers zitten namelijk in een grote vierkante kast
waarop u uw scherm dient te plaatsen. Ook hier worden weer geen
adapter of zelfs maar aansluitkabels meegeleverd. De kast bevat
alleen maar tulpaansluitingen, dus dient u voor een kabel te
zorgen met aan het ene uiteinde twee tulpstekkers en aan het
andere een mini-jack (een 6,3 mm hoofdtelefoon-aansluiting). De
basweergave is afwezig, maar er zit wel een uitnodigende knop
"Bass Boost" op de voorkant. Dan zijn er wel bassen,
maar bij muziek met nogal duidelijke vervorming. Liever niet
gebruiken dus. Voor spelletjes geeft die Bass Boost dan weer wel
een erg leuk effect. De algemene indruk van de weergave is een
van helderheid. De elektische gitaar uit "Amarok" kan
zich in elk geval flink uitleven.
Sony SRS-PC41
Leverancier: Sony Belgium, tel. +32 2 724 17 11
Prijs: f 149 (2.750 BEF)
Testresultaat: 45%
Prijs/kwaliteit: 35%
We werden aangenaam verrast door deze toch wel vrij kleine
luidsprekerkasten. Het geluid is behoorlijk indrukwekkend: helder
en de bassen zijn best aanvaardbaar. "Also sprach
Zarathustra" wordt met een duidelijke grondtoon weergegeven.
Op de rechterkast zit een IBB-toets (Intelligent Bass Boost), die
de bassen dus moet versterken. Liever niet doen, want een vrij
duidelijke vervorming is het gevolg. De ingebouwde versterker
levert slechts 3W per kanaal en dat zou je op basis van het
volume echt niet zeggen. Deze keer levert Sony overigens wel een
adapter mee, al kan het systeem ook werken met vier batterijtjes.
HIGH-END
Altec Lansing ACS-31
Leverancier: Gateway 2000, tel. +32 800 10497
Prijs: f 286,50 (5.299 BEF) maar alleen als u een pc koopt
Testresultaat: 85%
Prijs/kwaliteit: 34% of minder als ze los meer kosten
Van dit systeem kennen we geen verdeler in Nederland of België.
Voor zover wij weten worden ze alleen meegeleverd met pc's van
Gateway 2000. We wilden ze u echter niet onthouden. Het systeem
bestaat uit twee kleinere satelliet-luidsprekers en een
subwoofer. Die laatste zit in een rechthoekige en vrij zware
plastic kast. Doorgaans wordt zoiets onder de werktafel
weggemoffeld. De klank is warm en vol maar toch helder, met een
scherp stereobeeld. Een joekel van een basgeluid, maar helaas
kunnen de luidsprekers in de satellieten dat niet altijd
appreciëren. Zij krijgen alle signalen door (het systeem voert
dus geen frequentiescheiding uit tussen de satellieten en de
subwoofer) en dat heeft bij te sterke bassen tot gevolg dat de
conussen gaan flodderen. De subwoofer doet dat trouwens ook als
hij bassen aan een te hoog volume moet verwerken. Kennelijk stelt
de volumeregelaar op 50% al een te hoog volume voor bij
"Also sprach Zarathustra", want dat floddert
behoorlijk. Als u het volume echter wat lager houdt (maximaal 33%
of zo), dan klinkt dit drietal van Altec Lansing zonder meer
prachtig. Tijdens het afwerken van dit artikel werd ons overigens
meegedeeld dat Gateway het geluid van de ACS-31 "te
iel" vond en nu de ACS-40 in plaats daarvan levert. We nemen
aan dat die opmerking slaat op het geluid van de satellieten
zonder de subwoofer (Gateway levert die satellietspeakers
namelijk ook apart). De ACS-40 zijn een flink stuk groter dan de
ACS-31 en zonder subwoofer zullen die dus een veel
indrukwekkender geluid opleveren.
Bose MediaMate
Leverancier: Kaiser N.V. België, tel. +32 2 725 87 87
Prijs: f 650 (11.980 BEF)
Testresultaat: 85%
Prijs/kwaliteit: 15%
We werden aangenaam verrast door de Bose MediaMate. Vrij kleine
kasten met lichte inclinatie, maar jongens - wat een geluid! Een
warme en volle klank, een uitermate scherp stereobeeld en alles
zonder meer kristalhelder. We praten over een waanzinnig
basgeluid voor een dergelijk klein formaat van kasten, nochtans
hoorden we alleen vervorming als we het volume vrijwel volledig
open draaiden. Wij deden onze test met het volume op 50% en dan
krijg je een zeer krachtig geluid. Er is geen toonregeling, maar
wel een (ons inziens vrij overbodige) balansregeling tussen twee
invoersignalen. Bij een spel als Quake of DOOM valt de bas wel
erg zwaar uit en dan kun je die helaas niet even bij regelen. Dat
is dan ook onze enige kritiek. Zonder meer de beste luidsprekers
uit de hele test, maar wel extreem duur.
Nakamichi SP-3d
Leverancier: Manudax N.V. België, tel. +32 2 477 92 11
Prijs: f 268 (4.958 BEF)
Testresultaat: 85%
Prijs/kwaliteit: 36%
Twee kleine conische gevormde satellieten (elk 6W) en een
subwoofer (13W). Fantastische bas, maar het geheel klinkt toch te
dof bij klassieke muziek. Het "Sound Retrieval System"
verbetert de helderheid mits een fikse vervorming. Het geheel
wordt geleverd inclusief een monteerkit om de satellieten aan uw
scherm te bevestigen. Er is helaas geen toonregeling en dat is
toch wel nuttig. Balans en volume zijn erg moeilijk inschatbaar
omdat er geen markering op de rolregelaars aangebracht werd. In
"stilstand" is helaas een duidelijke ruis hoorbaar. Het
stereobeeld is uiteraard vrijwel perfekt en dat doffe blijkt erg
mee te vallen als "Amarok" de elektrische gitaar eruit
laat knallen. Bij spelen als Quake en DOOM is de bas nogal
opgefokt, maar het stoort niet erg omdat de satellieten die lage
tonen niét doorkrijgen (in tegenstelling tot wat Altec Lansing
deed) en er dus geen nare bij-effecten optreden. Als hier een
granaat ontploft, heb je het heus wel gehoord. De prijs is de
laagste van de high-end-systemen, maar de
prijs/kwaliteit-verhouding is nog steeds niet denderend.
EEN KLASSE APART
Medion MD 8988
Leverancier: eender welk ALDI grootwarenhuis (produkt behoort
niet tot hun vaste voorraad)
Prijs: f 134 (2.475 BEF)
Testresultaat: 88%
Prijs/kwaliteit: 75% of minder als u nog een versterker moet
kopen
Dit zijn erg goedkope luidsprekerkasten die we in een van de vele
Aldi grootwarenhuizen op de kop tikten. 80W nominaal, 140W piek
en een drieweg-systeem voor minder dan 3.000 frank (rond de 160
gulden). We sloten ze aan op een losse Luxman L-405 versterker
van 2x80W. Dat geeft natuurlijk al meteen een veel groter
volumebereik dan eender welke multimedia-speaker. De Medions
geven een warm geluid, doch met veel te veel bassen (broembas bij
hoger volume). We hadden ze wel op een met tapijt bedekte vloer
staan. Die broembas verdween als ze van de vloer afgehaald
werden. De kastwanden zijn veel te dun, maar voor een dergelijke
prijs valt dat te verwachten. Zulke speakers hangt u dus bij
voorkeur aan een wand of zet u op een staander.
"Amarok" wordt kristalhelder afgespeeld, met strakke
droge tonen (behalve de bas) en een duidelijk stereobeeld in de
formatie van de gelijkzijdige driehoek. De elektrische gitaar mag
nog best geprononceerder. Bij Quake en DOOM horen we een zonder
meer prachtig en indrukwekkend geluid.
We hebben deze luidsprekers in de test opgenomen, omdat de
testcijfers aantonen dat zelfs de allerbeste multimedia-speakers
maar met moeite kunnen optornen tegen de goedkoopste gewone
huiskamer-luidsprekers. Dit systeem heeft uiteraard geen
ingebouwde versterker en is ook niet magnetisch afgeschermd. U
mag gewone huiskamer-luidsprekers nooit langs uw computerscherm
zetten! Als u nog een ouwe stereoversterker heeft liggen of voor
een heel zacht prijsje op de kop kunt tikken, zou u met een
dergelijk systeem een evenwaardige zoniet betere kwaliteit kunnen
bereiken dan met een vele malen duurder high-end
multimedia-systeem.
Conclusie
U had het waarschijnlijk al verwacht: als u enig behoorlijk
geluid wil uit uw multimedia-luidsprekers, moet u er al wat geld
voor over hebben. In de drie categorieën valt er telkens een
beste koop op. Als u minder dan een geeltje wil uitgeven, is de
Trust Soundwave 40 zonder meer de beste keus. Tenzij u een ouwe
stereoversterker heeft liggen op op de kop kunt tikken: dan
krijgt u voor niet veel meer geld een in vergelijking
topkwaliteit met goedkope huiskamer-luidsprekers. Tussen 50 en
100 gulden kon de Tornado G-650 ons het best bekoren. Als het nog
meer mag kosten, dan bereikt u een prima resultaat met de
Jazz-Hibster J-707AV. Het allerbeste geluid komt uit de Bose
MediaMate - maar daar betaalt u wel flink voor. Al bij al vinden
wij dat een goedkoop huiskamersysteem vaak veel beter klinkt en
een stùk minder kost.
Bijgewerkt op 07/06/99 / jozef@datatestlab.com / © Copyright 1995-96 by
DTL bvba,
Oud-Turnhout, Belgium
Data TestLab® is a registered trademark of
DTL bvba, Oud-Turnhout, Belgium